دستگاه قضایی سوئد، حمید نوری، یکی از کارگزاران کشتار بزرگ زندانیان عقیدتی و سیاسی ایران را در سال ۱۳۶۷ به حبس ابد محکوم کرد که دستاوردی است برای همه‌ی دادخواهان. هرچند حمید نوری بر مبنای قانون‌های قضایی و جزایی کشور سوئد با عنوان کارگزاری از «هیات مرگ»، محاکمه و محکوم شد، اما ۳۴ شاکی و ۲۶ شاهد در مدت نه ماه و در نود و دو جلسه دادگاه، افزون بر حمید نوری پاسدار و دادیار زندان گوهردشت، علیه نظام و آمران و سازمان‌گران این کشتار بی‌پیشنیه در تاریخ کشور، گواهی دادند.

بدین‌سان به همه‌ی شاهدان، شاکیانِ، دردمندان، داغ‌داران و دادخواهان که در حد توان خود برای این محکومیت تلاش کردند، درود می فرستیم؛ به ویژه به نخستین شاکیان پرونده و از آن میان نویسنده و کنشگر سیاسی ایرج مصداقی که در پیگییری پرونده‌ی حمید نوری نقشی مهم ایفا کرد.

دادگاه حمید نوری پایان یافت؛ اما این دادرسی آغازگر فصل دیگری از دادخواهی است؛ به ویژه فرصتی‌ است برای بهره‌جستن از توانایی‌های عدالت جهان‌روا در حقوق بین‌‌الملل و پیشبرد شکایت‌های دیگر در پهنه‌ی جهانی. حکم دادگاه حمید نوری می‌تواند در دادگاه‌های دیگرنیز به ‌مانند رویه قضایی پذیرفته شود و به میانداری سند‌ها و شهادت‌های این دادگاه علیه دیگر مسئولان نظام جمهوری اسلامی که در این جنایت دست داشته و از آن‌ها نام برده شده است، به‌کار گرفته شود.

این گام بزرگی است در راستای دادخواهی ملی در کشور ما. دادگاه و رویه‌ی قضایی آن می‌تواند بستری شود برای استوارساختن دعاوی دادخواهان در دادرسی‌های دیگر و بر پیدایی پنداره‌ی « جنایت علیه بشریت» که دادگاه استکهلم با همه تلاش پُر قدرش، تنها بر بخشی از آن تکیه کرد. با روشن شدن همه واقعیت است که اجرای عدالت به کمال می‌رسد. دادگاه استکهلم با روشنگری‌هایش اما نتوانست بسیاری از حقیقت‌ها را بر ما آشکار نماید. حکم این دادگاه، داده‌ها و زیسته‌های آن، بستری است آسان‌گر برای دادخواهی‌های دیگر.

دادگاه حمید نوری آینه‌ای تمام قد گشت برای همه‌ی پاره‌های جنبش دادخواهی ما. نشانگر پستی و بلندی و کمال و کمی دادخواهی ما بود. در این آینه نگریستن و زنگارهای آن را برشمردن و بر سایه روشن‌های آن بازنگریستن، و بیم‌ها و امید‌های آن را بازشمردن، نه تنها برای پُر رنگ کردن داشت‌های‌مان که پرشمارند، و نه تنها در نقد کم‌داشت‌ها‌ی مان که چشمگیرند، بایستگی‌ست و آمادگی در آغاز ِ فصل نوین دادخواهی مردمانی رنج‌دیده. باید بتوانیم سرمایه داد را افزون‌تر و نهاد ستم را کم‌تر کنیم.

دادرسی حمید نوری با همه بانگ‌ها‌ی پُر بیم و امیدش که شاید شناسه‌ی برگزاری چنین‌گونه دادگاه‌هایی باشد، برای همه دادخواهان درس آموز است. از موازین و اخلاقیات حاکم بر برگزاری دادگاه در کشوری دمکراتیک، تا چگونگی کاربست شهادت‌ها و مستندسازی‌ها که برای آینده‌ی دادخواهی، زندگی‌بخش است. آنچه که انجام شد و آنچه که می‌باید انجام شود، از ژرفای گفتگوهایی سازنده‌ای برخواهد خواست که می تواند و باید روشنای‌بخش راه و آینده دادخواهی باشد. بیداران براین امید است که به سهم خود بستر این گفتگوها را فراهم سازد.

در آستانه‌ی سی و چهارمین سالگرد کشتار زندانیان سیاسی در آن تابستان گران، محکومیت حمید نوری را با بهترین آرزوها برای امر دادخواهی، حقیقت و عدالت، و چیرگی یاد و زندگی بر سپاه فراموشی و تباهی به خانواده‌های جان‌دادگان و همه مردمان ایران خجسته باد می‌گویم.

بیداران

تاریخ: ۲۴ تیرماه ۱۴۰۱ - ۱۴ ژوییه ۲۰۲۲